GOV. ROQUE B. ABLAN SR. MEMORIAL ACADEMY INC.
SOLSONA , ILOCOS NORTE
MGA KATUTUBO AT PAGKAING PINOY
INIHANDA NINA:
DARRYL KEITH B. LORENZO
JOLIE CHRIS PLATIN
RONALD GILO
WILMA LUBONG
IPAPASA KAY:
BB. ARVIN MAY F. RAMOS
|
PETSA:
OCTOBER 15, 2019
MGA PAGKAING PINOY
Masasabing ang kultura ng isang bansa ay nalalarawan sa kanyang lutuin. Ang taal ng pagkaing Pilipino ay payak. Pero ito ay nadadagdagan na ng mga putaheng kastila at Tsino., Amerikano at Bumbay. Liban pa rito, bawa't rehiyon o probinsiya ay may kani-kaniyangespesyal na luto at panlasa. Mayroon ding kaibhan ang pagkaing pang arw-araw at pagkaing panpista.
Di masyadong palakain ng karne ang mga Pilipino. Marahil dahil sa dami ng uri at yaman ng ani mula sa dagat. Karamihan ng katutubong putahe ay uko sa isda, alimango, talaba at hipon. Sinasabing ang mga pagkaing-dagat na mula sa tubig ng Pilipinas ay isa sa pinakamalinamnam sa mundo. Dalawa ang pinatampok na isda sa arkipelagong ito: ang bangus at ang lapu-lapu.
Ang tradisyonal na putahe sa pista ay litson. Karaniwan nang iniihaw ito sa araw mismo ng kasayahan. Tinutusok ng kawayan ang kinatay na baboy at pinapaikut-ikot sa ibabaw ng nagbabagang uling. Ang pinaka-atay ay ginagawang salsa. Umaabot nang walo hanggang sampung oras ang paglulutson ng baboy kaya isang malaking okasyon ang paghahanda nito.
Mahilig rin sa gulay ang mga Pilipino. Ginagamit nila itong pansahog sa baboy at karne, at kung minsan ay bilang pinkatampok na putahe. Kapag sa huli. ginigisa itong kasama ng piraso ng baboy at hipon. Marahil ang pinkatanyag na putaheng gulay ay ang pinakbet ng mga Ilokano.
Ang mga katutubong panghimagas ay gawa sa giniling na bigas, mais, ube o kamote. Minamatamis rin ang ilang mga prutas na tulad ng saging, santol, langka at iba pa. Makikita sa panghimagas ang impluwensiya ng kastila. Karamihan sa nga putaheng ginagamitan ng itlog at gatas ay halaw sa lutuing kastila, tulad ng leche flan, braso de mercedes, at pastillas. Mayroon ding tinatawag ng halu-halo ang mga Pilipino. Ito'y iba't-ibang pinagsamang prutas at gulaman na may kinaskas na yelo, gatas, at asukal.
Mula sa Tsina, nakuha ng Pilipino ang pansit bagama't ang pagluluto nila rito ay may kaibhan. Mayroon din namng pagkaing Amerikano sa lutuing Pilipino. Ang pinakakaraniwan dito ay ang bistik --maninipis na hiwa ng karne na may toyo at kalamansi at pinirito at sinahigan ng sibuyas.
Masasabi ngang nilalarawan ng lutuing PIlipino hindi lamang ang kanyang kulutra kundi pati na ang kanyang kasaysayan.
PINAKBET
Ang pinakbet ay isang kilalang putahe ng mga taga-hilagang Luzon.Ang mga sangkap nitong gulay ay naitatanim at naaani buwan-buwan. Tulad na lamang ng kalabasa, talong, okra, sitaw, kmatis at iba pa ay may sustansyang dulot sa ating katawan na nagbibigay ng lakas sa pang araw-araw. Ang pinakbet ay sumasalamin sa agrikultura at pamumuhay ng mga taga-hilagang luzon na kung saan hindi alintana ang init ng panahon o lamig ng panahon at madalas na makikita sa bakuran ng mga Ilokano. Sa rehiyon ng Ilocos matatagpuan ang pinakbet. Ang pinakbet ay isang salitang Ilokano na ang ibig-sabihin ay "pinakebbet" o pinatuyo. Ang pinakbet ay nagmula sa lalawigan ng Ilocos Sur. Ito ay sinasahugan ng karne, isda, at iba pa..
BAGNET
Ang bagnét ay pagkaing gawa sa rehiyong Ilocos na maaaring tumukoy sa kanilang bersiyon ng tsitsaron, liyempo, o letsong kawali. Gayunman, naiiba ito dahil iniluluto ang karneng baboy sa malalaking piraso. Kilala ang Lungsod Vigan sa bagnet bagaman hindi patatalo ang Laoag at Batac ng Ilocos Norte. Tinatawag din itong Ilocano crispy pork belly sa labas ng bansa.Nagsisimula ang paghahanda ng bagnet sa pagpapatuyo ng sariwang karne sa ilalim ng sikat ng araw. Pagkatapos, hihiwain ito sa mga piraso at ilalagay sa isang malaking kaldero upang pakuluan hanggang lumambot. Iaahon ang karne at patutuyuin muli bago ibabad sa mainit na mantika. Kapag nagkulay kayumanggi na, iaahon ulit ang karne at patutuyuin gamit ang papel hanggang lumamig. Pagkatapos, ilulublob muli ito sa mainit na mantika. Uulitin ang prosesong ito hanggang pumutok ang balát, na hudyat na malutong na malutong na ito.
Longganisa
Ang longganisa o langgonisa (Kastila: longaniza o chorizo; Ingles: sausage) ay isang uri ng pagkaing may palamang giniling na karne ng baboy,baka o manok, at binalot sa balat ng bituka. Mayroon ding longganisang walang balat o walang balot (skinless longganisa). Ang uri ng maanghang na longganisa na galing sa Bilbao,Espanya ay tinatawag na chorizo de Bilbao (longganisa ng Bilbao o tsurisong mula sa Bilbao).
|
Sisig |
Ang sisig ay isang kilalang ulam sa Pilipinas. Gawa ito sa mga bahaging-ulo ng baboy at ang mga laman nito, at maaaring palasahan ng kalamansi at/o sili. Madalas itong kinakain bilang pulutan kasabay ng beer at karaniwang hindi sinasabayan ng kanin.
Maaari rin tumukoy ang sisig sa isang paraan ng pagluto o paghanda ng pagkain. Sa ganitong pamamaraan, maaari ring isisig ang hindi limitado sa paggamit ng ulo ang tuna, pusit, at iba pa.
LAING
|

Ang laing ay isang uri ng pagkaing Pilipino na kinasasangkapan ng pinatuyong mga dahon ng gabi at karne pagkaing-dagat na niluto sa gata. Tinitimplahan ito ng mga pampalasa katulad ng siling labuyo, tanglad, bawang, bakalot, luya, at bagoong. Nagmumula ito sa Bicol, kung saan kilala ito bilang pinangat. Ang laing ay uri rin ng ginataan (pagkaing Pilipino na niluluto sa gata), at kaya maaaring tukuyin ito bilang ginataang laing. Kinakain ang laing kasama ang kanin o tinapay. Kinakain din ito bilang pamutat sa karne.
DINUGUAN
Dinuguan (in Visayan, ang tawag ay dinardaraan in Ilocano, tid-tad sa Pampanga, sinugaok sa Batangas, rugodugo sa Waray, at sampayna o champayna sa Northern Mindanao) ay Pilipinong sabawan na may karne at offal (typikal na apdo, atay, laman loob, tainga, puso) Nasabi na noong bago sa kapanahunan ng kastila at mga kapanahunan ng kastila , ang mag baboy ay kinakatay ng mga kataatasan na mga tao at opisyales kapag pita at sa iba pang mga paghahanda. Ang mga nakatataas ang nakakakuha ng karamihan ng baboy at tinitira ang piraso sa mga katulong. Ang mga tiring piraso ay nilalagyan ng asin, bawang, sibuyas para gawin sabaw. Bukod pa sa karaniwang bawang at sibuyas, ang dinuguan ay niluluto sa pepper para mabango at malasaMAloob. Maaari din dagdagan ng dahon ng “bay” para mabango pa ng husto.
|

Ang sinigang ay isang lutuin at pagkaing Pilipino na maaaring may sangkap na karne, isda o iba pang laman-dagat.Pangunahing katangian ng lutong ito ay ang kaniyang naparami at may kaasiman na sabaw. Karaniwang sinasahugan at tinitimplahan ito ng mga maaasim na prutas, katulad ng sampalok,kamyas,at bayabas.
Sa pagkaalam ng kasaysayan nito, atin namang alamin ang proseso ng pagluto nito. Una, kinakailangang alamin ang mga sangkap nito. Kasama na rito ang : baboy, hipon, o baka, labanos, kamatis, sibuyas, sitaw, kangkong, paminta, asin, at, paminsan – minsan, sili, at sampalok. Magpakulo lamang ng tubig at unang ilagay ang karne. Kailangan ito unahin dahil mahirap ito palambutin. Isusunod na ilalagay ay ang mga gulay at pampalasa. Pakuluin ito hanggang lumambot na ang mga gulay. Maari itong kainin nang walang kasama, o ‘di kaya’y bilang ulam sa kanin.Sinabi sa mga sangkap nito na puwedeng baboy, hipon, o ‘di kaya’y baka. Ito ay dahil maraming ibang uri ng sinigang.
ADOBO
|
Ang pagkaing Pilipino ay nahulma at hinuhulma ng kasaysayan, kapaligiran, at lupain ayon sa manunulat na si Doreen Fernandez. Ang paraan ng pamumuhay din at ang lipunan ay nakaaapekto din sa paraan ng pagluluto ng mga Pilipino. Ang pagdating ng iba’t ibang mananakop ay nagpakilala sa atin ng iba’t ibang putahe at paraan ng pagluluto na siya naman ginawan natin ng ating sariling bersyon or ginawang “indigenized.” Isa ang Adobo sa putahe na masasabing “indigenized” bilang ang pangalan na ito ay hinugot sa Espanyol na meron din kaparehas na putahe na Spanish Adobo. Ayon kay Raymond Sokolov, noong 16th siglo ay napansin ng mga mananakop na espanyol ang luto ng mga Pinoy na pinapakuluan sa soy sauce at suka ang baboy at manok at tinawag nila itong adobo (Tayag, 2013). Ayon naman kay Doreen, ang salitang adobo ay nangangahulugan proseso na pagluluto at ang adobado naman ay ang tawag mismo sa putahe para sa mga Espanyol.
Humba
|

Humba o “hoom-bah” ay isang uri ng nilaga na liempo o tiyan ng baboy na hinaluan ng pulang asukal, suka, toyo, bawang, asin, paminta, star anise, dahon ng laurel, puso ng saging, tubig at tausi. Ito ay yung bersyon ng mga Cebuano ng kanilang sariling uri ng adobo. Ang tanging pinagkaiba nila ay ang paglagay ng tausi at puso ng saging na wala sa adobo. Hinahanda ito depende sa mga gusto kumain nito. Pwedeng araw araw, tuwing fiesta o di kaya tuwing may espesyal na okasyon tulad ng kaarawan. Ang lasa ng Humba ay matamis na maasim na may alat dahil sa tausi.
LINARANG
|
BICOL EXPRESS
CHICKEN PASTIL
DINAKDAKAN
|
Ang Dinakdakan ay maaaring sabihing bersyon nila ng sisig. Ang kadalasang ginagamit dito ay parte ng baboy tulad ng batok, dila, laman loob o laman. Ito ay iniihaw at hinihiwa (pero hindi ganun ka liliit tulad ng sa sisig). Ang special na ingredient nito ay nilagang utak ng baboy na siyang ginagawang parang ‘cream’ nito
KALDERETA
TINAPANG BANGUS
KARE-KARE
PINOY
MERYENDA
SINUKMANI
|
Ito ay kilala rin sa tawag na biko sa iba pang mga lugar sa Pilipinas. Isang lutuing bibingka kung saan ito ay binubuo ng malagkit na bigas at minatamisang gata ng niyog, kadalasang pinai-ibabawan ng purong mani, hiniwang manggang hinog o kahit latik na kung saan ay ginawa mula sa gata ng niyog, para sa karagdagang lasa.Tulad ng biko, marami ring pamamaraan ang pagluluto ng sinukmani. Nariyan na ang pag-gamit ng pirurutong na bigas, asukal na puti at paglalagay ng mga karagdagang lasa. nariyan na rin ang paghuhurno, o lutuin lamang ito sa gata. Sikat na kakanin o panghapunang meryenda sa mga lalawigan ng katimugang rehiyon ng Pilipinas. Laguna, Batangas, Bicol at iba pang lugar sa Calabarzon. Pangkaraniwan ding inihahanda tuwing may mga piyesta o iba pang kasiyahan. Sa Batangas, mayroong pagdiriwang na ginagawa taon taon. Ito ang sinukmani festival, ang mahabang talahanayan ng matamis at napakasarap na pagkain. inilatag at ibinabahagi sa mga lokal na residente.
Taho
PANSIT PALABOK
|
Ang pancit palabok ay isang tradisyunal na pagkaing Pilipino na binubuo ng manipis na noodles na bigas na nilublub sa isang creamy shrimp-infused na sarsa at pinuno ng iba't ibang mga toppings tulad ng mga pinakuluang itlog, chicharon , hipon, baboy, isda, at mga scallion. Ang klasiko na ito ay isa sa mga pinakatanyag na uri ng tradisyonal na luto ng pancit at itinuturing na isang tunay na imbensyon ng Pilipino, hindi katulad ng iba pang mga bersyon na naiimpluwensyang Tsino. Kahit na karaniwang ito ay inihanda sa maraming mga sambahayan ng mga Pilipino, ito ay karaniwang inihanda para sa mga espesyal at maligaya na okasyon.
EMPANADA
|
Ang Ilocos empanada ay sumasalamin sa kasaysayan mismo, dahil ito ay inspirasyon ng Espanya empanada. Ang Empanada ay isang pangkaraniwang meryenda na nagmula sa Espanya at mga dating kolonyal na Latin American. Ang isang empanada ay ginawa gamit ang harina ng trigo at pinalamanan ng karne, karot, mais, keso, at paminta. Maraming pagkakaiba-iba sa mga palaman, depende sa mga sangkap na magagamit sa lugar.
Ang halo-halo o haluhalo (mula sa salitang ugat na halo) ay isang tanyag na pagkaing pangmeryenda sa Pilipinas, na may pinagsama-samang ginadgad na yelo at gatas, na hinaluan ng iba't ibang pinakuluang mga mga munggo at prutas, at isinisilbing malamig habang nakalagay sa isang mataas na baso o mangkok.Walang natatanging resipi para sa meryendang ito, at may malawak na kaurian ang mga sahog na ginagamit. Nagbago-bago ang pagkakasunud-sunod na paglalagay ng mga sangkap. Kabílang sa mga pangunahing mga sahog ang mga pinakuluang pulang munggo, karaniwang munggong kahugis ng bato ng tao, garbansos, kaong, kinayod na buko o makapuno, at saging na sabang nilagyan ng arnibal. Maaari din itong sahugan ng langka, kaymito, sago, nata de coco, ube, kamote, minatanamis na mais, pinipig, lecheflan, sorbetes, gulaman at pilì. May iba ring nilalangkapan ng papaya, abukado, kiwi, saging o cherry. May ilang paghahanda na nilalagyan ng sorbetes sa ibabaw ang halo-halo.Pangkaraniwan nang ginagamit ang gatas na kondensada o gatas na ebaporada sa halip na sariwang gatas, dahil sa klimang pantropiko ng Pilipinas.Sa paghahanda, karamihan sa mga sangkap (prutas, munggo, at ibang minatamis) ay unang inilalagay sa loob ng isang mataas na baso, na susundan ng ginadgad na yelo. Pagkatapos ay bubudburan naman ng asukal at papatungan ng leche flan, ube halaya, o sorbetes (maaaring magkakasama ito). Bubuhusan ng gatas na kondensada ang halo-halo bago ihain.Pinakikita ng meryendang ito ang pagsasanib ng Kanluranin at Hilaga sa kalinangan ng mga Pilipino, na ang mga ginagamit na sahog ay nagmula sa malawak na mga impluwensiya. Halimbawa na: mula sa mga Tsino ang pulang munggo, mula sa mga Indiyano ang garbansos, mula sa mga Kastila ang leche flan, at mula sa mga Amerikano ang ginadgad na yelo.
Ang aroskáldo ay nilutong bigas na may sabaw at sahog na manok at luya. Sa malawak na paraan, isang uri ito ng lúgaw (porridge o congee sa Ingles) na nilutong bigas (kánin sa Tagalog) na may sabaw at sahog. Pinakasimpleng lugaw ang walang anumang sahog. Karaniwang ipinakakain ito sa maysakit.Ngunit sa pagtakbo ng panahon ay lumitaw ang mga lugaw na may iba’t ibang sahog. May lugaw na may sahog na isda, hibi o hebe, itlog, at karne.Ang lugaw na may lamáng-loob (bituka at kalyos) ng báka ay tinatawag na góto. Ang lugaw na may tokwa at baboy ay malimit na tawaging tókwa-báboy (itinatawag din ito sa putaheng walang lugaw at nakababad sa toyo). Hindi malinaw kung naimbento lámang ang aroskaldo noong panahon ng kolonyalismong Espanyol. Ngunit itinuturing itong higit na espesyal na lugaw at paboritong ihanda bilang putaheng panghatinggabi sa Bagong Taon. Bago kainin ang lugaw, malimit na tinitimplahan ito ng patis, toyo, bawang, paminta, o kalamansi.
BETAMAX
|
Tinawag na ganito ang pagkain sapagkat ito ay kahugis ng isang bala ng betamax . Ito ay gawa sa namuong dugo ng manok o baboy na pinakuluan kasama ang ibang pampalasa, hinugisa ng kubiko at sa tinuhog at inihaw.Ang pagkain nito ay sinasamahan ng suka , pamintang durog at pinong sibuyas.
TURON
Ang pagkaing turon ay gawa sa saba na hiniwang pahaba (para mabilis maluto) at ibinilot sa pulang asukal, saka ibabalot ang lumpia wrapper. Maaaring dagdagan ito ng hinimay na langka para mas lalong sumarap ang lasa. Pagkatapos ay idi-deep fry ito hanggang sa maging pula at malutong ang balat nito.
|
KWEK-KWEK
Ang Kwek-Kwek o tokneneng ay nilagang itlog ng manok ay nilagang itlog ng manok o pugo na binlutan ng kulay kahel na gawa sa harina, tubig, ibang panimpla at atsuete bilang pampakulay. Ang itlog ay deep-fried. Kinakain ito nang may kasamang suka at pininong sibuyas, kung minsan ay nilalagyan ng sili o pampaanghang.
ISAW
Ang isaw ay inihaw na bituka ng manok at baboy na nilinis ng ilang ulit sa loob at labas habang pinakukuluan at pagkatapos ay dadagdagan ng panimpla. Ang bituka ay itutusok sa tuhugan nang pagsigsag bago ihawin.Dahil sa hugis nito, minsan rin itong tinawag na IUD (Intra –uterine device).
FISHBALL
MGA EXOTIC FOOD SA PILIPINAS
BALUT
I
SALAWAKI
|
Ang Salawaki ay isang uri ng lamang dagat na kung tawagin ay sea urchins sa Ingles! Ito yung lamang dagat na pag natusok ka ay malalason ka. Pero alam niyo ba na sa Bohol at Bolinao ay kinakain nila ito? Lutong Kilawin ang madalas gawin sa Salawaki! At kung gaano to kapanganib pag natusok ka… ay ‘yon namang ikina-sustansya pag kinain mo siya. Dahil maraming dala-dalang bitamina ang pagkain ng sea urchins o salawaki.
ADOBONG SALAGUBANG
TAMILOK
|
Nakakain ka na ba ng bulate? Pwes kung hindi pa dapat subukan mo ‘tong Tamilok ng Palawan! Ang Tamilok ay isang klase ng madulas at kulay gray na uod na talaga nga namang nakaka-“eww” pero napaka-sarap ng lasa! Ang sabi ng mga matatapang na taong nakatikim nito… lasang-lasang oyster ang mga bulateng ito.
|
KAMARU
Ilan siguro sa inyo ay hindi pamilyar sa Kamaru. Ang Kamaru (rice field crickets) ay isang klase ng peste sa pampanga na makikita sa mga bukirin. Madalas itong gawing adobo o di kaya ay piniprito ng mga Kapampangan! Bagay na bagay itong kainin sa mga inuman. Ito ang number one, pulutan ng mga manginginom na kapampangan!
|
ADOBONG SAWA
Ito naman ang number one pulutan ng mga manginginom sa Nueva Ecija, ang Adobong Sawa! Bukod sa adobo, pwedeng pritohin ang balat nito para gawing chicharon. Ang sabi ng mga tao kumain nito, mayroon daw epekto sa katawan ang pagkain ng Adobong Sawa. Makakaramdam ka daw ng init sa katawan pagkatapos mo itong kainin!
|
Likas sa ating mga Pinoy ang pagiging mahilig sa pagkain. Lalo na at napakaraming mga kainan ang makikita sa bawat sulok nitong ating bansa. Bawat lugar at probinsya ay mayroong mga ulam na ipinagmamalaki. Bawat okasyon ay mayroon tayong mga partikular na putahe o mga pagkain na inululuto at inihahanda sa ating hapag-kainan. Nandiyan din yung mga pagkakataon na makarinig ka lamang ng salitang pagkaing Pinoy ay papasok na agad sa isip mo ang iba’t-ibang ulam na pwedeng makita sa mga hapagkainan nating mga Pilipino. Ilan sa mga ulam na ito ay ang mga Adobo, Sinigang, Nilaga, Kare-kare, Lechon at iba pang mga ulam na paboritong-paborito natin.
Ika nga ng iba, “EATING. MORE FUN IN THE PHILIPPINES” kaya naman maraming mga Pilipino sa ibang bansa ang mga nakakamiss kumain dito sa atin dahil iba pa rin daw ang LUTONG PINOY. Ang pagkain dito ay hindi lamang masasabi na masarap masasabi rin na malaki ang naitutulong nito pagdating sa ating mga kalusugan dahil bawat isang partikular na pagkain ay mayroong nilalaman na iba’t-ibang bitamina at mga pampalakas sa katawan. Sa ibaba ay makikita ang mga masasarap na mga Putaheng Pinoy na imposible na hindian ng mga Pilipino kapag inihain na sa lamesa.
|



















No comments:
Post a Comment